Hoe (on)werkzaam is de Canadese bloedwortel

De Canadese bloedwortel (Sanguinaria canadensis) of simpelweg bloedwortel is een kruidachtige vaste plant, die groeit en bloeit in de oostelijke delen van Noord-Amerika. Het is een wat eenzaam plantje omdat hij als eenling in het geslacht Sanguinaria zit. Dat geslacht is op zijn beurt wel weer onderdeel van een veel grotere familie, de Papaveraceae, genoemd naar de papaver of slaapbol (Papaver somniferum).

De bloedwortel kan een halve meter hoogte bereiken en heeft sterk ingesneden bladeren die wel twaalf centimeter breed kunnen worden. De aantrekkelijke bloemen zijn wit met een geel hart en dat is tevens de reden dat deze plant soms ook als huiskamerplant worden aangeboden. De bloedwortel is een van de weinige planten die voor de verspreiding van zijn zaden niet afhankelijk is van wind of vogels, maar van mieren. De zaden zijn gehuld is een vlezig vlies dat voor de mieren onweerstaanbaar is en ze slepen die zaden over grote afstanden naar hun nest.
[Foto: UpstateNYer]
De wortel van de bloedwortel zit boordevol met het giftige sanguinarine en gerelateerde stofjes met de gemeenschappelijke naam van benzylisoquinoline alkaloïden. Volgens niet bevestigde berichten gebruikten de Indianen de bloedwortel voor hartproblemen en hardnekkige vastzittende hoest. De meeste verhalen vergeten gemakshalve maar te berichten dat een extract van de bloedwortel ook werd gebruikt voor het opwekken van abortus.

In Amerika werd en extract van bloedwortel een tijdje in tandpasta's gestopt omdat men ten onrechte meende dat het een antibacteriële werking had. Dat het ook een kwaadaardige slijmvliesverandering (leukoplakie) kon veroorzaken bleek pas later[1].


Toch is de bloedwortel tegenwoordig het meest berucht doordat sommige mensen geloven dat de werkzame stoffen vele soorten kanker kunnen genezen. Het zou voornamelijk bij huidkanker precies weten welke cellen woekeren en welke cellen zich wel weten te gedragen. Men stopt het met een basisemulsie van zinkchloride in een potje en noemt het vervolgens 'zwarte zalf' (of black salve).

De alkaloïden van de bloedwortel en de zinkchloride (een sterk zuur) vreten zich echter een weg door de huid en veroorzaken vreselijke ontsierende wonden die vaak cosmetische chirurgie nodig hebben om een mens weer toonbaar te maken[2]

Vitaliteitscoach Jeroen van Putten was niet de enige die de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) achter zich aankreeg. Ook schoonheidsspecialiste Rineke van den Berg mocht rustig een tijd een cel met tralies van binnen bekijken. Maar het maakt allemaal niets uit, want de 'gelovigen' blijven vinden dat de 'zwarte zalf' een perfect middel is. Het consumentenprogramma Radar had het natuurlijk helemaal bij het verkeerde eind toen zij verkopers terecht aan de schandpaal nagelden, zo vinden de dwaallichten van het forum van westonprice.nl.

En dan heb je nog Linda Woudstra, die borstkanker kreeg, de operatie braaf onderging, maar het vervolgtraject met chemo niet aandurfde. Zij besloot de alternatieve route met, onder andere MMS, te nemen en kreeg een hele schare volgers op haar rammelende website. Haar verhaal kent echter wat opvallende gaten. Ik vermoed dat Linda Woudstra in haar borst een goed begrensde kanker had die zich nog niet had uitgezaaid. Die kon goed worden weggesneden en dan wordt met chemotherapie de verspreiding van mogelijke resterende of zwevende borstkankercellen tegengegaan. Nooit zeker is of er nog wat cellen zijn overgebleven, maar voor de zekerheid wordt wel chemo aanbevolen. Ik denk dat Linda dat deel van de behandeling heeft afgewimpeld met het idee van ‘Dat kan ik zelf ook wel’. Vervolgens is ze aan de slag gegaan met allerlei kwakmiddelen en heeft er een heel verhaal omheen verzonnen om aan haar volgers duidelijk te maken dat ze ‘de kanker' overwonnen heeft’. Het volstrekt treurige is natuurlijk dat die 'zwarte zalf' zelf kanker kan en zal veroorzaken. Een onderzoek naar de échte gevolgen van het gebruik van 'zwarte zalf' leverde de volgende waslijst van problemen op: Clinical diagnoses at the time of biopsy included scar, keloid scar, pseudomelanoma, basal cell carcinoma, squamous cell carcinoma and cutaneous necrosis[3].

Er zijn ondertussen een aantal wetenschappelijke onderzoeken geweest en daaruit blijkt dat de bloedwortel wel degelijk apoptose (celdood) veroorzaakt. Nu nog zorgen dat alleen de kankercellen worden aangepakt en niet ook de gezonde cellen.

Iedereen die even rustig nadenkt zal direct snappen dat bloedwortel in 'zwarte zalf', aangeboden door mensen, die zich vitaliteitscoaches of schoonheidsspecialistes durven noemen, wel kwakzalverij moet zijn. Uw oncoloog zou u immers zo verschrikkelijk graag de operaties, chemokuren en bestralingen willen besparen.

[1] Vlachojannis et al: Rise and fall of oral health products with Canadian bloodroot extract in Fytotherapeutic Research - 2012
[2] Eastman et al: Saltzberg et al: Deforming self-treatment with herbal "black salve" in Dermatologic Surgery - 2009
[3] Leecy et al: Histopathological features associated with application of black salve to cutaneous lesions: a series of 16 cases and review of the literature in Pathology - 2013

Reacties